melum bir sorunda uyghurlardin teejjuplengen bir turk yazghuchi dostimiz bilen arimizda otken sohbetni bugun heytliq sowgha supitide hozurunglargha teqdim qilmaqchimen.
ijtimaiy taratquda kona tonush bolsaqmu, tunji qetim yuz korushken we mendin bashqa uyghur bolmighan sorunda etrapimdikilerni qeshqerche xushchaqchaqlirim bilen kuldurup sohbet otkuzuwatqanliqimdin echeplengen bolsa kerek, bir hemdosqan yazghuchi turk dostumning men bilen ayrim sozleshkusi keldi.
- ikki perzentingni xitay zulmi sewebidin 16 yilghiche korelmigenlikingni, hetta 22 yil seni kormigen dadangning sherqiy turkistandiki wapatidin keyin, 20 yilghiche sening piraqingda yuriki puchilanghan anangning xitay lagerida shehit qilinghanliqini xewerlerde we ijtimaiy taratquda korgen idim. sen bilen mana bugun yuz korushkende, mening tesewwurumdiki mir kamildin perqliq bir ademni korgendek boldum. ilgirimu bashqa sorunlarda bir qanche uyghur turkliri bilen sohbetlishish pursitim boldi. ularningmu xuddi sanga oxshashla shunche eghir xitay zulmini bashtin kechurginige qarimastin, yuzidin kulke kem bolmaydighanliqi meni heyran qaldurghan idi. qeni bir eytip baqqine, uyghurlar qandaqsige bunche xoshal -xoram yashiyalaydu? yaki bek baymu?» dep soridi.
men sel oyliniwalghandin keyin «hee uyghurlar intayin bay» deyishimge, «mesilen qandaq bay? dacha, keme, karxana hemme nersisi tel oxshimamdu?» dep ulapla soridi.
men yene kulup turup «ejiba bayliq eshu nersilerge ige bolghanliqtinla ibaretmu?» degen qaytarma soal bilen jawap berdim.
u yenila ejeplengen halda, «bashqa qandaq izahati bolsun bu ehwalning?» dedi.
men orunduqni uninggha teximu yeqinlashturup aditim boyiche engishken halda chushendurushke bashlidim.
mesilen; mening qollirim tutalaydu, putlirim yol yureleydu. kozlirim koreligenge oxshash eghizimmu soz qilalaydu. nurghun yeqinlirimni yoqutup qoyup, iz - derikini alalmighinim bilen etrapimda bashqa mewjut yeqinlirimmu bar. yaxshi koridighan kishilirim, dost – yarenlirim bar. eng muhimi biz uyghurlarning kundilik turmishimizni qimmetlik menige tolduridighan ulwiy ghayimiz bar. her waqit putun bayliqimizdin kechishke teyyar turalaydighan ulughwar kurishimiz bar. iqtisadiy kuchi bilen putun dunyani eymendurup, kozlirini yalt – yult chaqnitiwatqan xitaydin ibaret shunche kuchluk dushmenni sanimizning azliqigha qarimay oz olumimiz qirghin qilinishlirimiz we shahaditimiz bilen dir – dir titritiwatqan egilmes iradimiz bar. bizni soyundiridighan muzikilirimiz. shierlirimiz, ershni titretkuch dualirimiz bar. beshimizdin kechurgen her bir azab oqubetni allah yolida jihad we ibadet dep hesablaydighan tewrenmes imanimiz bar. gerche muhajirette imkansizliqlar ichide yashisaqmu, uyghurlarning ach – yalingach, talada qilghini yoq. sizche mushular yeterlik emesmu?
dunyada hech bir milletning beshigha kelip baqmighan shunche eghir zulum astidimu qeddimizni tik tutup, kulup yurelishimizning yene bir muhim sirini eytip bereymu?
u bolsimu, qelbimizning sapliqi, zalimlardin olgiche nepretlinip, yaxshi insanlarni soyeleydighan, tarixi boyiche zulum we yamanliqqa lenet oqup, adaletkila telpunup kelgen, muhebbet we nepretni shundaqla hormet we edep – exlaqni bilidighan sezgur qelbimiz bar. koyum – shepqet we wijdan bilen heriket qilishni ulughlap, sheytanliqtin, aldamchiliqtin qachidighan ijtimaiy eqlimiz bar. dunyada bashqa nersimiz bolmisimu, sherqiy turkistan dewayimiz we bu yolda besilghan her bir qedemni ibadet dep bilidighan islamimizdek katta bayliqimiz bar. buningdin artuqigha kerek yoq. ete olup ketidighan yaki ketmeydighanliqimizni bilmeydighan bu 4 kunluk dunyada bizni xoshchaqchaq, bextiyar, xoshal xoram, qilghan amil chekken azabimizning bizni axirettiki mengguluk saadetke erishturidighanliqigha bolghan qetiy imanimizki, hergizmu pul – bayliq emes.
mana bular biz uyghur turklirining tugimes bayliqi. shunga men ozemni dunyadiki eng bay kishi dep qariyalaymen. ni katta bay we emeldarlar aldida qilche eyminip qalmaymen.
xuddi quran kerimde, «allah hechbir bendisige koturelmeydighan yukni artmaydu» deyilginige oxshash, bizge insan qilipidin chiqqan yejuj – mejuj xitaylarni musellet qilishtin ilgiri allah ulargha taqabil turalighudek yuqiriqi kuch – qudret, bayliqlarni bizge bexish etken. biz wujudimizgha reebimiz teripidin alli burun orunlashturulghan eshu tengdashsiz yadroluq kuchimizni bayqap, toluq ishqa salghan bolghachqa esirlerdin beri dawamlishiwatqan irqiy qirghinchiliq we asimilatsiye siyasetlirige taqabil turup, ozlikimizni yoqatmastin, xitay kengeymichilige qarshi yalghuz turk we islam dunyasinila emes, belki putun dunyani qoghdaydighan sepil bolup keliwatimiz.
insanning zalim dushmining buyukliki, dunya we axirettiki orni bilen mertiwisini belgileydighan achquchluq amil emesmu? qeni siz oylap beqing, turk we islam dunyasining ayrilmas bir parchisi, ummet joghrapiyesi, sheripi we namusi bolghan sherqiy turkistan dewasi uchun besilghan her bir qedem we bu yolda otkuzgen her bir minut, hetta eng eghir jebri - zulumlarnimu ibadet bilip yashashtin artuq menilik turmush bolamdu? qisqisi wijdanimiz rahet, imanimiz mustehkem, shunga yuzimizdin kulke kem bolmaydu» dedim.
gipim tugishigila yazghuchi turk dostum ornidin turdi, de – «kel kamil pishaynengge birni soyup qoyay, bashqa sozge hajet qalmidi» dedi we pishaynemge ezip birni soyiwalghandin keyin umu kulumsirigen halda men bilen widalashti.
xulase kalam; ijtimaiy taratqulardiki shumluq chuqanchiliri we kirizis dumbaqchilirining qachanla qarisa, milletke shum xewer we balayi - qaza kanaylirini chilip, pisxiologiyemizni nabut qilishigha yol qoymayli! meydimiz tik, chirayimizda kulke, ruhluq yashashqa terishayli!
tarqatqan shum xewerliri yalghangha chiqsa, «neme uchun ma milletning beshigha eshu shumluqlar kelmidi?» dep ichi ketip qalidighan yaki birersi turkiyede undaq shumluqning bolidighanliqini ret qilsa, «sen neme uchun milletni shumluq bilen qorqutup, topa sorup oynighandek tozutup hozur alidighan pisende konglimning aramini buzisen?» dep kozige yqu kirmey adem tillaydighan, ruhi kesel, shumluq shiperenglirining biljirlashlirigha pisent qilmay, meniwiy saghlamliqimizgha bekrek ehmiyet bereyli!
demisimu undaq shum xewerlerge ming qayghursaqmu qolimizdin kelidighini tayinliq. shunga ozimiz qilghan xizmetlirimiz we otkuziwatqan waqitlirimizdin zoqlinidighan we bashqilarghimu zoq bereleydighan bolayli! ijtimaiy taratqularda milletke righbet, ghemkin konglige we sulghun chirayigha kechikkine bolsimu shatliq bexish eteleydighan ijabiy uchurlarni hembehirlisheyli! eksiche bolghanda kolliktip halda pisxiologiyesi buzulghan ruhi kesellerge aylinip, xitayning millitimizni yoqutush pilanini teximu tezlitip berimiz - xalas.
shuni unutmayli, saghlam ruh we yuksek keypiyat bolghandila dewayimizgha unumluk xizmetlerni qilghili bolidu . «umitsizlik sheytanning ishi» degen soz del eshundaq sheytanning muritlirigha
pitniikesh shumluq chuqanchilirigha qaritilghan.
31.07.2020
enqere
