baltiq dengizi doletliri istoniye we latwiye xitayning ottura we sherqiy yawropa doletliri bilen bolghan «17+1» hemkarliq munbiridin chekinip chiqqanliqini ilan qildi. undin burun, baltiq dengizi doliti litwa 2021-yili 3-ayda bu munberdin ayrilghan idi. 

royters agentliqining xewer qilishiche, latwiye bilen istoniye 11-awghust bayanat ilan qilip bu munberdin chekingenlikini ilan qilghan. xitayning ukrainagha hujum qilghan rusiyeni qollishi we teywenge toxtimay tehdit selishi buninggha seweb bolghan asasliq amil iken. 

latwiye tashqiy ishlar ministiri mundaq degen: «latwiyening nowettiki weziyette xitayning bu ittipaqi bilen dawamliq hemkarlishishi istrategiyelik nishangha uyghun emes». 8-ayning 11-kuni latwiye bilen istoniye bayanat elan qilip, xitay bilen ijabiy yengiliq we emeliy ishlarda dawamliq hemkarlishishni xalaydighanliqini, shuning bilen bir waqitta xelqara tertip we kishilik hoquqqa hormet qilidighanliqini bildurgen.

melumatlargha qarighanda, xitay hokumiti 2012-yili «17+1 munbiri» ni qurup chiqqan. igilinishiche, xitayning meqsitiiqtisadiy hemkarliq ornitip, yawropa ittipaqini parchilash iken. 2021-yil 4-ayda baltiq dengizi boyidiki uch dolettin biri bolghan litwa bash bolup bu ittipaqtin chekingen. litwa yene teywen bilen diplomatik munasiwet ornitidighanliqini elan qilip xitayni ghezeblendurgen.

melum bolushiche, baltiq dengizi boyidiki latwiye, litwa we estoniye qatarliq uch musteqil dolet, 1940-yili sabiq sowet ittipaqi bilen natsistlar germaniyesi arisida imzalanghan «molotof-ribbentrop kelishimi» netijiside sowet ittipaqi teripidin ishghal qilinghan hemde sowet ittipaqining terkibidiki uch ittipaqdash jumhuriyetke aylandurulghan. 1990-yillarning bashlirida sabiq sowet ittipaqi yimirilish harpisida, baltiq dengizi boyidiki yoquriqi 3 jumhuriyet hemmidin burun musteqilliq jakarlighan.

bir mehel kommunizmning qurbani bolghan we eghir tehlike chekken baltiq doletliri keyinche xitay bilen bolghan munasiwetlerdimu demokratiye uchun keskin pozitsiye bildurgen. bu qetim yoquriqi uch doletning xitay qurghan «17+1 ittipaqi» din chekinishi, ularning mustebitlikke qarshi iradsini yene bir qetim namayen qilghan.

otken yili «16+1» bolup qalghan bu hemkarliq munbiri mezkur ikki doletning chekinishi bilen «14+1» bolup qalghan. 

2022-yili 14-awghust