dunya musulman alimlar birlikning muawin bash katipi doktor eli sellabiy xitay rejimi reisi shi jinpinggha ochuq xet yezip, xitayning pelestin-israiliye toqunushidiki meydanini medhiyligendin keyin, xelqara sherqiy turkistan teshkilatlar birliki bayanat elan qilip, qattiq naraziliq bildurdi.
teshkilatlar birlikining bayanatida doktor eli sellabiyning xitayning pelestin-israiliye toqunushidiki «pelestinning oz teqdirini ozi belgilesh» meydanini, toqunushlarni hel qilishtiki atalmish «xitay eqil-parasiti»ni maxtighanliqi, halbuki, eli sellabiy maxtawatqan xitayning uyghur qatarliq turkiy musulmanlarning wetini bolghan sherqiy turkistanni 1949-yili ishghal qilghandin buyan, tutqun qilish, jaza lagerigha qamash, mejburiy tughmas qilish, assimilyatsiye qilish qatarliq jinayetlerni izchil sadir qilip kelgenliki, 2016-yilidin tartip yene atalmish «islamni xitaychilashturush»tin ibaret islam dushmenliki siyasitini yolgha qoyghanliqi qeyt qilindi.
bayanatta yene 2018-yili dunya musulman alimlar birlikining xitaygha qarshi bayanat elan qilip, xitay rejimining sherqiy turkistan musulmanlirigha qaratqan rezil siyasitini eyibligenliki we xitayni agahlandurghanliqi, emma mezkur teshkilatning muawin bash katipi bolghan doktor eli sellabiyning shi jinpinggha yazghan ochuq xetide bu nuqtilarni qilche tilgha almighanliqi eskertip otuldi.
teshkilatlar birliki naraziliq bayanatida pelestinlikler 1948-yilidin tartip qirghin qilinip kelgen bolsa, xitayning ishghaliyitige duch kelgen sherqiy turkistan xelqiningmu 1949-yilidin buyan irqiy qirghinchiliq siyasetlirini bashtin kechuruwatqanliqini, bu seweblik xitayni «eqil-parasetlik», «tinchliqni soyidu» dep supetleshning emeliyette islam ummitige qilinghan bir mesxire ikenlikini bildurdi.
bayanatta xitayning peqet musulman ellerning qollishini qolgha kelturush uchunla pelestin meslisini qollighan qiyapette korunuwatqanliqi, doktor eli sellabiy we uninggha oxshash qarashtikilerning xitayni «adaletlik» dep qarishining putunley eqilsizlik ikenliki, sherqiy turkistanda ayallar we balilarni oz ichige alghan musulmanlargha irqiy qirghinchiliq yurguzuwatqan xitaydin yardem sorashning emeliyette uyghur qirghinchiliqini normallashturushqa yol echip beridighanliqi tekitlendi.
teshkilatlar birliki bayanatining axirida doktor eli sellabiyni xitay heqqidiki koz qarishini tuzitishke, bu mesilide bir musulmangha, bir olimagha we dunya musulman alimlar birlikining bir wekilige layiq heriket qilishqa chaqirdi.
xelqara sherqiy turkistan teshkilatlar birlikining inglizche we erebche elan qilinghan mezkur bayanati yene dunya musulman alimlar birliki we pelestin olimalar heyitigimu yetkuzulgen.
doktor eli sellabiyning shi jinpinggha yazghan ochuq xeti 25-oktebir elan qilinghan bolup, dunya musulman alimlar birliki we pelestin olimalar heyitining resmiy tor betigimu qoyulghan. kuchluk naraziliq sadaliridin keyin, nowette mezkur ochuq xet dunya musulman alimlar birlikining resmiy tor betidin eliwetilgen.
2023-yili 28-oktebir
