biraw soz qiliwatqanda uni qolaq selip anglash we sozliguchidin diqqitini bashqa yaqqa burimasliq guzel exlaq qataridin sanalghandin bashqa, medeniylikning ipadisidur.
kuweytta chiqidighan« el mujteme»Jurnilining 2012-yili 2-iyun sanida, doktor sulayman elining qelimi bilen yezilghan« anglash seniti»degen temida bir maqale elan qilinghan bolup, uningda mundaq dep yezilghan:« anglash alahide chong bir maharet bolupla qalmastin guzel exlaqning bir parchisidur. anglash seniti towendikilerni oz ichige alidu:
1. sozge qolaq seliwatqanliqingizni bildurung.
sizning qarshi terepning sozini kongul qoyup anglawatqanliqingizni choqum uninggha « hee» yaki «toghra» degenge oxshash sozler bilen yaki bash lingshitish bilen uninggha bildurishingiz lazim. bildurgende eqlingiz bashqa yaqta tursimu yalghandin bash lingshitip qoyush bilen yasalmiliq qilsingiz bu qiliqingiz tizla bilinip qalidu we sizning obrazingizgha tesir yetidu. semimiy bolung we bash lingshitishte rastchil bolung.
2. qarshi terepning sozini kesmeng.
sizge sozliwatqan adem qanchilik uzun sozlep ketken bolsimuz, uning sozini kesmeng. sewrchan bolup, uning sozini axirghiche anglang. uning sozige qarita soalingiz yaki pikringiz bolsa, sewr qilip olturup unin sozi tugigendin keyin, eyting.
3. qarshi terepning rayini sorang.
qarshi terep sozini tugetkendin keyin, uning sozini ixchamlighan halda, uninggha «siz mundaq, mundaq deyishni meqset qildingizmu? »deng. eger « hee»dese, siz sozingizni bashlang. eger uning jawabi «yaq» bolsa, uningdin chushenche berishini sorang. qarshi terepni xata chushinip qalmasliq uchun bu yaxshi charidur.
4. qarshi terepning sozini sherhlimeng.
siz qarshi terepning sozini ozingizning koz qarishi boyiche sherhlimeng. eger uning sozini shehlimekchi bolsingiz u otturigha qoyghan mesilige sizning koz qarishingiz bilen emes, belki uning koz qarishi bilen muamile qiling.
5. qarshi terepke oyghunlishishqa tirishing.
sizge sozlewatqan kishining pisxikiy halitige muwapiqlishishqa tirishing. eger u qattiq ghezeblengen halette bolsa, uni achchiqidin yenishqa chaqirmang. belki siz uning sozini sukut bilen yaxshi tingshang. sizge soz qiliwatqan adem eger qattiq qayghu ichide bolsa, uning qayghusining neme uchun ikenlikini sorang. chunki belki u shu halette sizning teselliy berishingizni umid qilidu.
shuni unutmasliq kerekki, eger biz bashqilarni chushenmekchi bolsaq, aldi bilen ularning sozige qolaq selishimiz lazim. siz bashqilarning sozige ehmiyet bermisingiz bashqilarmu sizning sozingizge ehmiyet bermeydu we sozingizni anglimaydu. ikki terep otturisidiki ixtilapni hel qilishning eng onumluk charisi« belki men xatalashqan bolushum mumkin» degen sozni eytishtur.
6. qarshi terepning sozini qiziqarliq bilen anglash.
siz birawning sozini angliwatqan waqtingida, konglingiz ochuq, koksingiz kengri bolsun. sozliguchining sozini anglashta sewrchan bolung we zerikmestin anglang. nawada uning sozidin zerikken bolsingizmu hergiz uni chandurmang we bildurmeng.»
