baliliq chaghlirimda, mektepni korushtin burun anamning qolida kitabni korgen we kitab degen mushu ikende, degen idim. anam sekkiz balini qatargha qoshush, kiyimlirini yuyush, tamaqlirini berish, chonglirini mektepke yolgha selish, kichiklirini beqish degendek, ayighi uzulmeydighan we tugimeydighan aile meshghulati bilen turuqluq, kichikkine bosh waqti chiqsila qoligha kitab alatti we kongul qoyup oquytti, kop waqitlarda bizge unluk oqup beretti, her jume kuni etigende, kehf surisini oqushni qetiy terk qilmaytti. anam yene hechkimni tillimaytti, birersimizni bir qetimmu tillap baqqinini bilmeymen. xapa qilsaq quliqimizdin tutup edeplep qoyatti, emma ya bizge yaki dadamgha qetiy eghizini buzmaytti. dadam intayin pirinsliq we adil adem bolup, naheqchilikke qetiy jim turalmaytti.
sizmu elwette ata-aningizdin buningdinmu guzel xatirilerni esliyeleysiz. ata-animiz bizge ogetken we bizde yetildurgen qimmet qarashlar ularning «uni qil», «buni qilma» degen buyruqliri yaki telqinliri bilen emes, belki oz emeliyiti bilen singdurgenliri idi.
shunga perzentliringizning aldida guzel exlaq we yuksek qimmet qarash bilen ish korginingiz ulargha minglarche nesihet qilghiningizdin yaki terbiye kitabliridin yuzlerchisini oqup berginingizdin ewzel we unumluktur. bir kuni ustazim we oghli abdurahman uchimiz jamege iptargha ketip barattuq. yol boyida bir chelek suni teslikte koturup keliwatghan bir bowayni korup qalduq. shu tapta abdurahman derhal bowayning aldida berip, chelekni qolidin aldi we koturup mangdi. keyin biz jamege yetip barghinimizda, ustazim uninggha: «ozungge tushluq bolmay, yoghan bir chelekni koturuwaldingghu?» dewidi, u «dada eyna sizmu qoshnimiz tudaxun bowayning yoghan bir taghar yukini harwidin elip oyige ekirip bergentingizghu?» dedi. ustazim tebessum qildi we gep qilmidi. bezide ehwal buning eksiche bolidu. mesilen: siz baliliringizning kozide birer yaman ishni qilghiningizda yaki exlaqqa tesir yetkuzidighan nachar sozni sozliginingizde, ulargha yeshil chiraq yandurup bergen bolisiz-de, ular uni normal ishlar qatarida qobul qiliwalidu. ayalini balilirining aldida uridighan, tillaydighan, xarlaydighan ademning balilirimu, ayalini uridighan, tillaydighan we xarlaydighan bolup chiqidu. balilirigha qattiq qolluq bilen muamile qilidighan adem ularni kishilerge shepqetsizlik bilen muamile qilidighan, kelguside balilirini uridighan atilardin qilip qoyidu.
shunga balilarning aldida xata ish qilishtin saqlinish bashliqimizning yaki el alemning aldida xata ish qilishtin ehtiyat qilghandin nechche hesse muhimdur. chunki baliliringiz sizdin irsiyetnila emes, belki exlaqingizni we qimmet qarashliringiznimu alidu. biz xatalashmaydighan perishte emes. shundaqtimu, bizning birer xataliqimiz we bir eghiz yaman sozimiz balilarning xatirisidin yuyulup ketmeydu, saqlinip qalidu. kunlerning biride ular shundaq xataliqni sadir qilmaqchi bolghinida yaki eghizini buzghinida, dadammu shundaq qilghan deydu-de, ozini heqliq qilishqa tirishidu.
siz turmushingizda emeliyleshturmigen herqandaq nezeriye we herqandaq tejribe- sawaq paydisizdur. u ya sizge yaki bashqilargha payda bermeydu. chunki, mundaq qilish doxtor buyrughan dorini elip saqlap qoyup yemigendekla ishtur. shunga siz her zaman yaxshi ishlarni qiling, andin baliliringizgha uning sewebini yaki muhimliqini dep bering.
ibret
— aldida xata ish qilip selishtin ehtiyat qilishingizgha tegishlik shexs balingizdur.
— emeliy ulge minglarche nesihettin yaxshidur.
— ayalini xarlaydighan we kozge ilmaydighan adem ayallirini oy siremjanliri qatarida koridighan balilarni yetishturup chiqidu.
