27-oktebir otkuzulgen yaponiye parlament saylimida uyghur qizi arfiye eri (arfiye eli) qayta awam palata ezasi bolup saylandi. arfiye yaponiyening 2023-yili 4-ayda otkuzulgen parlament saylimida muhajirettiki uyghurlardin tunji qetim bu doletning parlament ezaliqigha saylanghan idi.
yaponiyening sabiq bash weziri fumiyo kishida bu yil 8-ayning otturilirida wezipisidin istepa bergendin keyin, oktebir eyida parlament saylimi otkuzulidighanliqi elan qilinghanidi. bu qetimliq parlament saylimida arfiye eri ikki heptige yeqin dawamlashqan tirishchanliqlar netijiside qayta awam palata ezasi bolup saylanghan. u bultur 4-ayda hakimiyet yurguzuwatqan liberal demokratlar partiyesining namzati supitide saylamgha qatniship, chiba sheherlik awam palata ezasi saylimida 50 mingdin artuq awaz bilen awam palata ezasi bolup saylanghanidi. eyni waqitta u sabiq bash wezir fumio kishidaning alahide korsitishige we qollishigha erishkenidi.
arfiye eri yaponiyening xitaygha qattiq qol siyaset yurguzushi kereklikini tekitlep kelgen. u 27-oktebir hindistan waqti qanilining ziyaritini qobul qilip, uyghurlar heqqidimu toxtaldi. erfiye eri uyghurlar duch keliwatqan irqiy qirghinchiliq heqqide doklat, delil-ispatlarning otturigha chiqiwatqanliqini, birleshken doletler teshkilatining bu mesile heqqide endishisini bildurgen bolsimu, emeliy qedem basmighanliqini, dunyaning, xususen yaponiyening xitayni texi toluq chushinip yetmigenlikini tekitlidi.
uyghur qiz arfiye eli 1988-yili yaponiyening fukuka nahiyeside tughulghan bolup, yapon tilidin bashqa, uyghurche, xitayche we inglizchini pishshiq bilidiken. u washingtondiki jorji tawn uniwersitetida xelqara munasiwet we xelqara siyaset kespide oqughan, washingtondiki xelqara siyaset instituti, dunya bankisi, yaponiyening birleshken doletler teshkilatidiki daimiy turushluq ish bejirish orni qatarliq orunlarda ishligen.
kiyodo agentliqining xewiride bildurulushiche, hakimiyet beshidiki liberal demokratlar partiyesi bu qetimliq saylam arqiliq awam palatasida 215 orungha erishken bolup, hokumet teshkillishi uchun kerek bolghan 233 orungha yetelmigen. bu seweblik liberal demokratlar partiyesi bashqa partiyeler bilen hemkarlishishi kerek iken.
2024-yili 29-oktebir
