ikki qetimliq sherqiy turkistan jumhuriyitini xatirilesh paaliyitining korunushi. 2024-yili 12-noyabir, istanbul.
1933-yili we 1944-yili 12-noyabir sherqiy turkistanda qurulghan ikki qetimliq musteqil jumhuriyetni xatirilesh murasimi 12-noyabir istanbulning zeytinburnu rayonidiki kazlicheshme kultur merkizi zalida otkuzuldi.
paaliyetni xelqara sherqiy turkistan teshkilatlar birliki teshkilligen bolup, istanbulda yashawatqan kop sanda uyghurlar qatnashti.
paaliyet aldi bilen hebibullah qarimning quran kerim tilawiti bilen bashlandi. turkiye dolet marshi we sherqiy turkistan dolet marshi qoyulghandin keyin, xelqara sherqiy turkistan teshkilatlar birliki reisi hidayetullah oghuzxan sozi qildi.
u sozide her yili ikki jumhuriyetning qurulush kunini xatirileshtiki meqsetning ikki qetimliq jumhuriyetni qurup chiqqan, sherqiy turkistan xelqini xitay zulumidin qutuldurghan rehberler, mujahidlarning rohini ulge qilip, sherqiy turkistanni musteqilliqqa erishturush rohini tiklesh ikenlikini, muhajirettiki herbir sherqiy turkistanliqning oz mesuliyitini ada qilishi kereklikini bildurdi.
istiqlal telewiziyesi jumhuriyet kuni uchun teyyarlighan qisqa filim qoyulghandin keyin, sherqiy turkistan olimalar birlikining reisi doktor alimjan bughda, sabiq parlament ezasi pirofessor doktor jelal erbay, sherqiy turkistan jemiyiti reisi eli salih, dunya uyghur qurultiyi weqfi reisi abdureshit abdulhemid, baydilli turkmen jemiyiti reisi ehmed aghja qatarliqlar ayrim-ayrim soz qildi.
bu jeryanda zeytinburnu rayonluq sheher bashliqi omer arisoy paaliyetke qedem teshrip qilip, bundaq muhim paaliyetke qatniship uyghurlarning yenida bolushni arzu qilghanliqini bildurup soz qildi.
arqidin qazaq turkliri weqfi reisi jalal qehriman, dunya turkistanliqlar hemkarliq jemiyiti reisi burhan kawunju qatarliqlarmu soz qildi.
ikki qetimliq sherqiy turkistan jumhuriyitini xatirilesh paaliyitining korunushi. 2024-yili 12-noyabir, istanbul.
arqidin osmurlerdin ibrahim otkurning sheir deklamatsiye qilishidin keyin, sherqiy turkistan yengi nesil herikitidiki yashlar teyyarlighan «2-qetimliq sherqiy turkistan jumhuriyitining qurulush elani» heqqidiki ikki perdilik dirama intayin janliq halette orunlinip, sorun ehlining qizghin alqishigha erishti.
arqidin mexsus tema boyiche soz qilghuchilardin sherqiy turkistan olimalar birliki reisi doktor alimjan bughda «sherqiy turkistan islam jumhuriyetliri» temisida soz qilip, ikki jumhuriyetning qurulush aldi-keynidiki intayin ibretlik weqeler, pajieler heqqide tepsiliy toxtaldi.
arqidin merhum shair abduxaliq uyghurning tughqanliridin bolghan kichik muxlise shairning «oyghan uyghur» namliq sheirini deklamatsiye qildi. arqidin yashlardin muhsin ozghazi ikki jumhuriyet uchun yazghan yazmisini we abduqadir jalalidinning «weten we iman» namliq sheirini deklamatsiye qildi. arqidin jamaet erbabi abduqadir yapchan ependi «sherqiy turkistan musteqilliq rohi» temisida soz qildi. keyin yashlardin mustapa muhemmed «kechurme weten» namliq sheirni deklamatsiye qildi.
arqidin sherqiy turkistan olimalar birlikining peshqedem alimliridin atawullah xelpet hajim «islam nuqtisidin sherqiy turkistan musteqilliqi» temisida soz qildi.
keyin sherqiy turkistan olimalar birliki tetqiqat merkizi mudiri muhemmed yusup qarihajim «jennetning yoli wetendin otidu» temisida soz qilghandin keyin, ustaz omer qarihajimning duasi bilen paaliyet ghelibilik ayaghlashti.
bu yilmu dunyaning herqaysi jaylirida yashawatqan sherqiy turkistan xelqi jumhuriyet kunini turuk paaliyetler bilen xatirilidi.
menbe: istiqlal xewerliri
2024-yili 14-noyabir
