kanada hokumiti uyghur irqiy qirghinchiliqigha we tibettiki kishilik hoquq depsendichilikige chetishliq sekkiz neper xitay emeldarigha imbargo yurguzgenlikini, jazaning 10-dekabir dunya kishilik hoquq kunidin tartip kuchke ige ikenlikini elan qildi.
kanada tashqi ishlar ministirliqi toridin melum bolushiche, kanada hokumiti kanadaning «xitay heqqidiki alahide iqtisadiy tedbir nizami»gha asasen qollanghan tedbirde kanada ichi sirtidiki kanada puqralirining jaza tizimlikige kirguzulgen xitay emeldarlirini meblegh bilen teminlesh, mal-muluk, sodigha munasiwetlik her qandaq muamilide bolush meni qilidiken.
kanada tashqiy ishlar ministiri bu heqtiki bayanatida kanada hokumitining uyghur rayonidiki bir milyondin artuq kishilerning lagerlarda tutup turulushi we ular uchrawatqan zorawanliqlardin qattiq endishe qiliwatqanliqini alahide tekitligen. kanada tashqiy ishlar ministirliqining bildurushiche, bu qetim elan qilinghan embargo xitay hokumitining xitaydiki az sanliq milletler we etiqadchi xelqqe, jumlidin shinjang, tibet xelqi we falungong muritlirigha qaratqan basturushqa qarshi yolgha qoyulghan.
kanada tashqi ishlar ministiri melanye juli (Melanie Joly) bayanatida mundaq dedi: «biz xitay hokumitini bu sistemiliq kishilik hoquq depsendichilikini axirlashturushqa we xelqara kishilik hoquq mejburiyitini ada qilishqa chaqirimiz» dedi.
nizamnamidiki konkret cheklimide nishanliq shexsler, xitaydiki insan heqliri depsendichilikige qatnashqan sabiq xitay emeldarliri yaki nowette wezipe otewatqan yuqiri derijilik emeldarlar bar iken.
jaza tizimlikige kirguzulgen sabiq we wezipe otewatqan xitay emeldarlirining tizimliki towendikiche:
atalmish «uyghur aptonom rayonluq» xelq hokumitining reisi, partiye komitetining muawin reisi erkin tuniyaz,
aptonom rayonluq partkomning sabiq sekretari chen chuengo,
xitay memliketlik xelq qurultiyi daimiy komitetining muawin reisi, atalmish «uyghur aptonom» rayonluq hokumetning sabiq reisi shohret zakir,
atalmish «uyghur aptonom rayonluq» siyasiy meslihet yighinining muawin reisi peng jyaruy,
«tibet aptonom rayoni»ning sabiq partiye sekretari wu yingjye,
atalmish «uyghur aptonom rayonluq» bixeterlik idarisining sabiq partiye komiteti sekretari xu lyujun,
atalmish «tibet aptonom rayonluq» hokumitining muawin reisi, j x ministirliqi partiye komitetining katipi jang xongbo,
xitay kompartiyesi birliksep bolumining sabiq bashliqi yow chuen.
2024-yili 12-dekabir