amerikining sabiq kengesh palata ezasi we yengidin teyinlengen tashqi ishlar ministiri marko rubioxitayning eng kuchluk tenqidchilirining biri, shundaqla muhajirettiki uyghurlargha tonush bolghan bir siyasion. u, xitayning sherqiy turkistandiki kishilik hoquq depsendichiliki we xongkongdiki demokratiyege qarshi heriketlirini kuchluk tenqid qilghanliqi seweblik ikki qetim xitayning imbargo tizimlikige kirguzuldi. donald tramp wezipige olturup etisi kuni, marko rubio 21-yanwar qesem berip tashqi ishlar ministiri boldi.
halbuki, beyjingning imbargo tizimlikige kirguzulgen kishilerning xitaygha kirishi cheklinidu. bu ehwal xitay marko rubiogha qaratqan imbargoni bikar qilamdu-yoq? degendek soallarni otturigha chiqardi.
xitayning imbarogisigha uchrighan tashqi ishlar ministiri
2020-yili, amerika xezine ministirliki sherqiy turkistan we xongkongdiki emeldarlargha kishilik hoquq jazasi bergendin keyin, xitay kompartiyisining kishilik hoquq xatirisini qattiq tenqid qilghan florida kengesh palata ezasi marko rubiyo ikki qetim beyjingning och elish jazasigha uchrighan.
2025-yili 1-ayning 20-kuni kengesh palatasi marko rubioning tashqi ishlar ministiri bolushini jezmleshturulgendin keyin, rubio xitayning imbargosigha uchrap turup wezipiee olturghan tunji tashqi ishlar ministiri bolup qaldi.
beyjing yene 2021-yili 1-ayning 21-kuni amerikining sabiq tashqi ishlar ministiri mayk pompeyogha jaza berdi, bu del tunji tramp hokumiti wezipisidin ayrilghandin bir kun keyinki kun idi.
rubioning xitaydiki xatirisi
kengesh palata ezasi marko rubioning tashqi ishlar ministiri bolup wezipige teyinlinishi 20-yanwar amerika kengesh palatasi teripidin birdek maqullandi.
rubio kengesh palata ezasi bolush supiti bilen, xitaygha munasiwetlik 150 ke yeqin qanun layihisi otturigha qoyghan bolup, bularning ichide kishilik hoquqni yaxshilash; xitay kompartiyisining amerika texnikisi, meblighi we federatsiye baj kireditige erishishini cheklesh arqiliq amerikining sanaet kuchini qoghdash; xitayning amerikidiki tesiri we jasusluqigha qarshi turush qatarliq qanun layiheliri bar.
u yene 2020-yildin 2021-yilghiche kengesh palatasi axbarat komitetining muweqqet reisi, 2017-yildin 2019-yilghiche bolghan ariliqta xitay ishliri birleshme komitetining reisi bolghan.
kishilik hoquq mesiliside, rubioning xizmetliri amerikining uyghur irqiy qirghinchiliqi we xongkongdiki demokratik sistemining yimirilishige qarshi bir qatar qanunlarning otturigha chiqishida muhim rol oynidi.
rubio 2021-yili otturigha qoyulghan we 2022-yili iyundin bashlap ijra qilinghan «uyghur mejburiy emgekning aldini elish qanuni»ning ortaq qollighuchisi.
2025-yili 23-yanwar
