amerika dolet mejlisi qarmiqidiki her ikki partiye ezaliridin teshkillinip qurulghan amerika-xitay riqabiti pewquladde komiteti ( Select Committee on the CCP) uyghurlarning kishilik hoquq teshkilatliridin «uyghur herikiti» ni we hemde ijtimaiy taratqularda «li muellim» degen texellus bilen bilingen xitay paaliyetchi li yingni 2025-yilliq nobel tinchliq mukapatigha namzat qilip korsetkenlikini jakarlighan.
5-fewral kuni mezkur komitetning reisi bolghan jumhuriyetchi awam palata ezasi jon molenar (John Moleenar) bilen mezkur komitetning heyet ezasi demokratchi awam palata ezasi raja krishnamorti (Raja Krishnamorthi) ortaq bayanat elan qilip, her ikki namzatni tebrikligen.
raja kirishnamorti bayanatida mundaq degen: «biz ‹uyghur herikiti› teshkilati we li muellimni ularning kishilik hoquq we insaniy ghurur uchun korsitiwatqan harmas tirishchanliqi seweblik nobel tinchliq mukapatigha namzatliqqa korsetkenlikimizdin sherep hes qilimiz. ular dewrimizdiki eng jiddiy kishilik hoquq kirizisi aldida adaletsizlikke jeng elan qilmaqta we jimiqturulghanlarning awazi bolmaqta.»
jon molenar ependi bayanattiki sozide, «‹uyghur herikiti› teshkilati harmay-talmay teshwiq qilish, jesurluq bilen guwahliq berish arqiliq, dunyaning uyghur qirghinchiliqidin ibaret heqiqetni nezerdin saqit qilmasliqigha kapaletlik qilip, ziyankeshlikke uchrighuchilarning awazini yer shari sehnisige elip chiqti. xitay kompartiyesining sukut temini buzup tashlidi» degen.
igilinishiche, bundin ilgiri, amerika dolet mejlisidiki «uyghur dostluq guruppisi» ning qosh reisliridin bolghan demokratchi awam palata ezasi tom suzi bilen jumhuriyetchi awam palata ezasi kristofer simit «uyghur herikiti» teshkilati we «uyghur kishilik hoquq qurulushi» ni 2022-yilliq nobel tenchliq mukapatigha namzat qilip korsetken idi. 2023-yili dunya uyghur qurultiyi kanada parlament ezaliri teripidin nobel tinchliq mukapatigha namzat qilip korsitilgen. ilham toxti we rabiye qadir xanimlarmu ilgiri ayrim-ayrim halda nobel tinchliq mukapatigha namzat qilip korsitilgen idi.
2025-yilliq nobel tinchliq mukapatigha erishkuchi shexs yaki teshkilatlar bu yil 10-ayda norwegiye nobel komiteti teripidin elan qilinidighan bolup, mukapat tarqitish murasimi 12-ayda otkuzulidiken.
2025-yili 7-fewral
