tayland 11 yil esir tutqan 40 uyghurni xitaygha tapshurup berdi

tayland hokumitining 27-fewral kuni qattiq qarshiliqlargha qarimay, 40 neper uyghurni xitaygha qayturup berishi, muhajirettiki uyghurlar, kishilik hoquq teshkilatliri we amerika hokumitini oz ichige alghan keng tereplerning kuchluk naraziliqi we eyiblishige uchrimaqta. 

tayland hokumiti yeqinqi aylardin buyan bu uyghurlarning xitaygha qayturulidighanliqi heqqide chiqqan xewerlerni qayta-qayta ret qilip, ozlirining bu ishni xelqara kishilik hoquq nizami boyiche bir terep qilidighanliqini bildurgen. halbuki, kishilik hoquq paaliyetchiliri we tayland axbarat wasitiliri shu yer waqti seher saetliride deriziliri qara yopuqlar bilen etiwetilgen bir nechche yuk mashinisining bangkoktiki bu uyghurlar tutup turuluwatqan kochmenlerni tutup turush merkizidin ayrilghanliqini hemde shimalgha qarap sheherning don muyang ayrodurumigha qarap mangghanliqini, bu aptomobillar ichide uyghurlarning bolushi mumkinlikini xewer qilghanidi.

harita ve şunu diyen bir yazı 'CSN5246 CZ5246 B788 Southern rlines flightrodar24 flightradar24 LAGARTINTA ក្កតត្ិមើបចឡូ 03: :18UTC Find flights, airports and more lima-Yarkee-Carlie Q 1 Kazakhstan DMK BANGKOK Ulaanbaatar- VIEW Map N/A NOT AVAILABLE Uzbekistan ACTUAL Mongolia CSN5246 4:48 yzstan Turkmenistan ESTIMATED N/A AIRCRAFT TYPE B788) Dreamliner MONGOLIA REGISTRATION B-2788 Afghanistan COUNTRYC REG. NUMBER (MSN) GE May 34932 10years NorthKorea CATEGORY Passenger TUnited Emirates SHANDDNG SouthKorea B-2788 flights BAROMETRICA SPEED fpm TRACK GPSALTITUDE Hydarabad Myanmar Altitude Taiwan ArabonSea Route 赤 Follow 000 Google சென்னை Share More Phippnesia Anaimen Vietnam Cambodia SriLanka aMarila Philippine: Settings Weather T Filters FiMORES Misitio Malaysia ualaLumpur Widgets Playbark Singapore' görseli olabilir

taratqularning iz qoghlap tekshurushi netijiside, mexsus ajritilghan xitay jenub awiyatsiyesining etigen saet 4:48 de don muyangdin ayrilghan bu ayropilanining uchush menzilining qeshqer ikenliki aydinglashqan. 40 neper uyghur olturghan ayropilanning bangkoktin qozghilip udul qeshqerge yetip barghanliqi xitay hokumet taratquliri teripidinmu delillendi. 

tayland bash ministiri peytongtarn shinawatra we saqchi bashliqi kitrat penfet deslepte bu uyghurlarning qayturulghanliqi heqqide bir nerse demey turuwalghan bolsimu, biraq shu yer waqti chushtin keyin bolghanda xewerning toghriliqini delilligen. saqchi bashliqi kitrat muxbirlargha qilghan sozide, 40 neperning uyghurning xitaygha qayturulghanliqini delilligen. tayland turmiside 48 uyghurning tutup turuluwatqanliqi melum bolsimu, tayland we xitay axbaratlirining her ikkisi qayturulghan uyghurlarning sanini 40 neper dep korsetken.

bu uyghurlarning qayturulushi b d t musapirlar ali mehkimisi, kishilik hoquq teshkilatliri we muhajirettiki uyghurlarning qattiq naraziliqigha uchrighan bolsimu, emma tayland muawin bash ministiri, qoshumche dolet mudapie ministiri funtam wechayachay (Phuntham Wechayachai), xitayning 27-fewral qayturulghan bu 40 uyghurgha yaxshi muamile qilish heqqide kapalet bergenlikini ilgiri surgen.

lekin taylandtiki «xelqler hoquqini kucheytish fundi teshkilati» ning direktori chalida tajaronsuk, 40 uyghurning mesiliside tayland hokumitige «hergiz ishenmeydighanliqi» ni bildurmekte. chalida tajaronsuk 27-fewral mundaq digen: «tayland hokumiti xitayning uyghurlarni qayturup berishni resmiy telep qilip, ularning xitay giraJdani ikenlikini ispatlighanliqini, ikkinchidin, ularning oz ixtiyarliqi bilen qaytqanliqini qeyt qilmaqta. biraq biz ularning oz ixtiyarliqi bilen qaytqanliqining sin xatirisini sorishimiz kerek. chunki, men otken ayda elan qilghan bayannamide ularning (xitaygha) qaytishni xalimaydighanliqini korisiz».

tayladnta 11 yildin artuq waqittin beri tutup turuluwatqan 48 uyghurdin 43 kishining, bu yil tayland sot mehkimisige sunghan erzi qobul qilinip, ularning tunji qetimliq soti 14-fewral taylandning jenubiy bangkok jinayi ishlar sotida otkuzulgen. shu qetimliq sotta, tutqunlarning adwokati chuchart kanpay, musteqil tetqiqatchi nirola elima we uyghur tutqunlirining wakaletchisi bextiyar bore guwahliq bergen. halbuki, 18-fewral kuni otkuzulgen 2-qetimliq sotta, sotchi tayland kochmenler idarisi mesullirining 27-mart kuni sot mehkimisige kelip, bu uyghurlarni neme uchun 11 yildin beri tutup turghanliqigha chushenche berishini buyrughan idi.

28-fewral turmidiki uyghurlarni yoqlap barghan 37 yashliq marzerya isimlik bu kishi, erkin asiya radiyosi qarmiqidiki «benar xewerliri» ge soz qilip, «ular 40 dostining xitaygha qayturulghanliqini anglap kongli qattiq buzuldi» degen. marzeryaning eytishiche, «ular hechqachan yighlap baqmighan bolsimu, emma bu qetim yigha-zare qilishqan». marzerya, ularning dostlirining teqdiridin qattiq endishe qiliwatqanliqini bildurgen.
 
nowette, bangkokning klong prem turmiside 5 neper uyghur yetiwatqan bolup, bu kishiler ilgiri kochmenler merkizidin qechip tutulup qalghandin keyin, qamaq jazasigha buyrulghan. marzeryaning bildurushiche, u 28-fewral kuni bu kishilerni turmige yoqlap berip, ulardin tot kishi bilen korushken. nowette, b d t kishilik hoquq kengishining aliy komissari wolker turk, bezi uchur menbeliri jaza mudditi toshqandin keyin bu kishilerningmu xitaygha qayturulidighanliqini qeyt qiliwatqan peytte, taylandta dairilirining qep qalghan bu uyghurlarni bolsimu, xitaygha qayturmasliqqa kapaletlik qilishini telep qilghan.

2025-yili 28-fewral