tayland dairilirining 11 yildin artuq waqittin buyan taylandta tutup turulghan 40 neper uyghurni 27-fewral tuyuqsiz xitaygha qayturushi kishilik hoquq teshkilatliri, amerika hokumiti, b d t kishilik hoquq aliy komissari we yawropa parlamenti qatarliqlarning eyiblishige uchrighandin keyin, tayland dolet mudapie minisitri we edliye ministiri qeshqerde ziyarette bolup, qayturulghan uyghurlardin bezilirining ailisini ziyaret qilghan.
igilinishiche, taylandning muawin bash ministiri, qoshumche dolet mudapie ministiri putxam wachayachay (Phumtham Wechayachai) bilen edliye ministiri tawe sodsong (Thawee Sodsong) bashchiliqidiki tayland hokumet wekiller omiki 19-mart charshenbe kuni etigende qeshqerge yetip berip, bu yil 27-fewral taylandtin xitaygha qayturulghan uyghurlarning ehwalini tekshurushni bashlighan.
tayland «millet» (The Nation) gezitining 19-mart xewer qilishiche, tayland wekiller omikini xitayning muawin j x ministiri shu datong kutuwalghan, shundaqla xitay j x ministirliqining «kundilik ishliri» gha mesul muawin ministiri chi yenjun bilen bu qetimqi ziyaret heqqide sohbet otkuzgen. sohbette, xitay terep tayland wekiller omikige taylandtin qayturulghan uyghurlarning orunlashturulush ehwalidin melumat bergen. nowette, tayland wekiller omikining 27-fewral xitaygha qayturulghan 40 uyghurdin kimler bilen uchrishidighanliqi melum emes.
«millet» gezitining bildurushiche, tayland hokumitining bayanatchisi jirayu, wekiller omikining ikki guruppigha bolunup, qeshqerdin 100 kilometir yiraqta olturushluq uyghurlarning ailisige berip ziyaret qilidighanliqi, her ikki guruppigha xitay j x ministirliqining hemrah bolidighanliqini eytqan.
melum bolushiche, tayland wekiller omiki yene heytgah jamesini ziyaret qilish, yerlik musulman jamaetliri bilen uchrishish, uyghurlar bilen ekran sohbiti otkuzush, uyghur aptonom rayonluq partkomning sekretari ma shingruy bilen korushush, qeshqer mehmanxanisida kechlik kutuwelish ziyapitige qatnishish qatarliq paaliyetlerge uyushturulghan iken.
tayland wekiller omikide bir guruppa axbarat xadimlirimu yer alghan bolup, «millet» geziti bugun bu ziyaret heqqide uzun sehipilik xewer ishligen. xewerde eytilishiche, tayladning mudapiye we edliye ministirliri ayrim-ayrim halda ikkidin uyghur bilen korushken. xewerde ularning kimliki heqqide uchur berilmigen. mudapiye ministiri putxam ular bilen korushkende, ozlirining qayturulghan uyghurlar heqqidiki qanuniy jeryanni kozitip turidighanliqini, xitaydin ularning bixeterliki heqqide kapalet alghanliqini tekitligen.
tayland hokumitining yuqiri derijilik emeldarlar we axbarat xadimliridin teshkil tapqan bir omekni sherqiy turkistangha ewetishi kishilik hoquq teshkilatliri teripidin xitayning «shinjang siyasiti» ni aqlash herikitining bir parchisi bolush bilen eyiblenmekte. xitay dairiliri uyghur irqiy qirghinchiliqi yuqiri pellige chiqqan yeqinqi yillarda, nurghun qetim chetel diplomatliri, xelqaraliq teshkilatlar we axbarat xadimlirini «shinjang ziyariti»ge orunlashturghan idi.
2025-yili 19-mart
