turkiye istixbarat teshkilati xitayning aldamchiliq gorohini pash qildi

turkiye dolet bixeterlik orgini bolghan «milliy istixbarat teshkilati» yeqinda istanbul edliye mehkimisi we istanbul saqchi idarisi bilen birlikte herket elip berip, xitay puqrasi bolghan 7 neper jasusluq jinayet gumandarini tutqan.

turkiye taratqulirining xewer qilishiche, turkiye doletlik istixbarat teshkilati aldinqi hepte istanbulda chong kolemlik heriket ijra qilip, yette xitayni saxta baza ponkitlirini qurush, puqralarning yanfonidiki shexsiy uchurlarni oghrilash we xitaygha yollash qatarliq jinayetler bilen eyiblep qolgha alghan.

tekshurushtin melum bolushiche, mezkur xitaylar 2025-yili turkiyege kirgen bolup, salahiyitini yoshurup kelgen. ular melum bir shexstin buyruq elip, guruppa bolup heriket qilip, kiralighan mashiniliri bilen istanbul, izmir, bursa, yalowa qatarliq sheherlerde jasusluq, aldamchiliq heriketliri bilen shughullanghan. bu qetimliq herikette ular mashinisida jinayet ishlewatqanda qolgha chushken.

xewerde qeyt qilinishiche, xitaylar ishletken yotkilishchan saxta baza ponkitliri yuqiri chastotiliq signal tarqitip, rayondiki mewjut baza ponkitlirining signalini basturidiken, buning bilen etraptiki kishilerge ozlirining signallirini ewetip, abunitlarning bu torgha ulinishini ishqa ashuridiken. jasuslar bu arqiliq yanfonning IMEI nomuri, IP nomuri, sozlishish xatirisi, qisqa uchur, kiredit karta uchurliri qatarliqlargha erisheleydiken.

ular qurashturup chiqqan saxta baza ponkitlirining uskuniliri xitaydin kelturulgen bolup, toplighan melumatlarni, abunitlarning uchurlirini xitaydiki bir mulazimitergha yollighan. ularning texnikiliq uskuniliri istanbulda elektironluq uskune setidighan bir shirketning xitay xojayini teripidin teminlengen bolup, mezkur xitaymu nowette nezerbend qilinghan. shuning bilen birge, ishlitilgen uskunilerning turkiyege qandaq usullar bilen kirguzulgenlikige alaqidar tamoJna, chegradin kirish xatiriliri heqqide keng kolemlik tekshurush bashlanghan.

tekshurush jeryanida, bu jasusluq shaykisi ishletken texnikiliq uskunilerni istanbulda elektronluq materiyal satidighan, xitayning hukumet iglikidiki bir shirketning teminleydighanliqi bekitilgen bolup, bu shirkettiki munasiwetlik kishimu qolgha elinghan. bu shaykining ezaliri 2025-yili turkiyege kirgende bashqilarning namida alghan telfon kartisini ishletken bolup, bu arqiliq kimlikini yoshurushqa orunghan.
n
owette, bu jasusluq shaykisining tamoJna we chegradin otush xatiriliri arqiliq uskunilerning doletke qandaq elip kelingenlikini eniqlash uchun keng kolemlik tekshurush elip beriliwatqan bolup, qolghachushurulgen saxta signal ponkiti uskuniliri we reqemlik materiyallar, gumandarlarning bashqa alaqisi we turkiyediki qalduqlirini tekshurush yenila kop tereplimilik dawam qiliniwatmaqta iken.
 
turkiye axbaratliri we siyasiy analizchilirining eytishiche; xitay yer shari jasusluq tehditini peyda qiliwatqan bolup, uning texnika jehettiki qed koturushi yersharilashqan jasusluq torini shekillenduridu, dep qaraydiken. xitay nowette, dunya sehnisidiki iqtisadiy we texnika jasusluqidiki asasliq rolchi bolush supiti bilen, 5 g texnikisi, suniy idrak we yerim otkuzguch qatarliq istrategiyilik sahelerde uchur toplash dunya doletlirining hel qilmisa bolmaydighan bash aghriqi we dunya tenchliqigha tehdit iken
 
2025-yili 13-may