turkiyediki nopuzluq bilim yurtlirining biri bolghan istanbul uniwersititida yeqinda sherqiy turkistangha alaqidar ikki paaliyet emeldin qaldurulghandin keyin, bir qisim oqughuchilar naraziliq namayishi otkuzdi.
ijtimaiy taratqularda tarqalghan uchulardin melum bolushiche, insanperwerlik yardem kulubi yetim balilar uchun teshkilligen bir paaliyet uchun bir ay burun resmiy ruxset elinghan bolsimu, mezkur paaliyetke qatnishidighan yetim balilar ichide sherqiy turkistanliq balilarmu bolghanliqi uchun, mektep bashta uyghur balilarning bu paaliyetke qatnashmasliqini telep qilghan, emma bu telep oqughuchilar teripidin qobul qilnmighanliqi uchun, paaliyet bir kun burun mektep dairiliri teripidin emeldin qaldurulghan. oqughuchilargha yetkuzulgen uchurda «xitay bash konsulxanisi bilen diplomatik kirizis korulushi mumkin» degen bayanlar bar bolup, undin bashqa sherqiy turkistan bayriqini ishlitishke ruxset qilinmaydighanliqimu otturigha qoyulghan.
oqughuchilar 4-ayda kulub uyushturghan «ghezze we sherqiy turkistan» namliq yighinningmu mektep mudiri teripidin tosqunluqqa uchrighanliqini eskertken. u waqittiki korsitilgen sewebmu oxshashla «xitay bilen diplomatik kirizis yuz berishi mumkin» bolghan.
uniwersitetning bu qararidin keyin oqughuchilar kulubi 16-may jume kuni mektep hoylisida qollirida «qatil xitay, istanbul uniwersitetidin yoqal!» degen lozunkini koturgen halda namayish we axbarat elan qilish yighini otkuzgen. oqughuchilar uniwersitetning asasliq mejburiyitining pikir erkinliki we ilmiy musteqilliqni qoghdash ikenlikini eskertip, istanbul uniwersitetini bashqa doletning telipige bash egdi, dep eyibligen.
bayanatta: «bashqa bir doletning bu xelq we uniwersitetning ichki ishlirigha arilishish derijisi bizning dolet sheripimiz we uniwersitetning inawiti bilen sighishalmaydu... sherqiy turkistan bayriqi uniwersitet ichide dawamliq lepildep turidu. biz sherqiy turkistanni qoghdashtin waz kechmeymiz» degen mezmunlar orun alghan.
oqughuchilar yene istanbul uniwersiteti mudiri osman bulent zulfiqargha biwasite xitab qilip: «chet el dolitining telipi qandaq qilip turkiye uniwersitetini bashqurushqa yetekchilik qildi? mudiriyitimiz oz oqughuchilirini qoghdawatamdu yaki zalim xitay hakimiyitining menpeetini qoghdawatamdu?» degen.
oqughuchilar mektepning pozitsiyesini «bash egish we qorqunchaqliq» dep supetlep, xitay bilen imzalanghan kelishimning bikar qilinishini, cheklesh buyruqining emeldin qaldurulushini we uniwersitetning turkiye yashlirini qoghdishini telep qilghan.
bultur 12-ayda sakarya uniwersitetidiki «soz we qelem» uyushmisi uyushturghan «sherqiy turkistan» temisidiki yighinmu uniwersitet mesulliri teripidin tuyuqsiz emeldin qaldurulghan bolup, kuchluk naraziliq qozghighanidi. eyni waqitta oqughuchilar buninggha qarshi namayish otkuzup, bayanat elan qilghanidi.
2025-yili 19-may