tarixni — tamashibinlar emes, meydangha chushkenler yazidu. milletning putidiki esaret zenjirini— yash tokup yalwurush emes, polattek irade bilen tawlanghan istrategiye pachaqlap tashlaydu.
biz 70 yildin beri kuresh qilduq. qurban berduq. qan we yashlirimiz sudek aqti. lekin, qachanghiche azadliq okyanining qirghiqida turup, uning dolqunlirini sanap olturimiz? qachanghiche bashqilarning qutquzush kemisige telmurup, ozimizning putun bir flot yasashqa qadir yoshurun qudritimizni nezerdin saqit qilimiz?
belkim, meghlubiyet bizning kuchimizning ajizliqida emes, belki biz dawamlashturiwatqan yol xeritisining xata ikenlikidididur.
belkim, biz yadlighan qehrimanliq dastanlirining eng halqiliq, eng muhim babi qesten yirtip tashlanghandur.
emdi, shu yirtilghan sehipini qayta ulap, azadliqning heqiqiy desturini tarixqa qaytidin neqish qilidighan peyt yetip keldi!
men silerge, tarixning qesten yoshurghan bir sirini — qoshnimiz hindistanning ot yurek oghlani, «netaji» (ulugh dahiy) subhash chandra bosning olmes dastanini anglatmaqchimen!
tarix bizge bir efsane sozlep berdi, emma heqiqetning perde arqisida, «hindistanni mahatma gandi emes, subhash chandra bos azad qilghan» dep yangrighan teximu heywetlik bir dastan yatidu.
u — bir putun imperiyeni titritken surgundiki kolengge!
u — azadliqning peqet tinchliq yoli bilenla emes, belki shereplik emma intayin japaliq qoralliq kuresh bilen qolgha kelidighanliqini ispatlighan polat irade!
qandaq qilip bir yalghuz insan, olum tozaqlirini yerip chiqip, yawropadin asiyagha qeder etirapqa eriship, dushmenning dushminini oz millitining azadliqi uchun xizmet qilidighan ittipaqchigha aylanduralidi? uning chetellerde yalghuz qolgha kelturggen diplomatik utuqlirichu?
qandaq qilip surgunde turup, dunyaning eng qudretlik doletlirini qayil qilip, xelqara qanun etirap qilghan «azad hindistan waqitliq hokumiti» ni quralidi?
qandaq qilip, «satqun» dep eyiplengen minglighan herbiy esirlerning yurikidiki weten soygusini qaytidin oyghutup lawuldap yanidighan azadliq meshellirige aylanduralidi we «azad hindistan waqitliq hokumiti» ning qanunluq heq -hoquqliri dairiiside chetelde olumdin qorqmas «azad hindistan armiyesi» ni berpa qilalidi?
bu hekaye — bizning eynikimiz! uninggha qarap, ozimizdiki yoshurun qudretni bayqiyalishimiz mumkin!
bizning diasporimizda, bir doletni qurup, bashqurup keteleydighan, lekin sehne tapalmaywatqan talant egiliri we her sahede yetishken mutexessisler rolini jari qildurushqa teshnaliq bilen yol xeritisi kutmekte.
bizning arimizda, xelaraliq chong iqtisadiy shirkletler bilen riqabetlisheleydighan, ular bilen oxshash orunduqta orun alalaydighan, talantliq karxanichi namzatlar qandaq perwaz qilishni bilelmey xurap ketiwatidu.
bizning qerindashlirimiz ichide, jenggahlarda polattek tawlinip, urush tejribiliri bilen sistemiliq dolet armiyelirini ozige heyran qaldurghan, islam we weten - millet uchun her waqit olumge shundaqla bir herbiy buyruqqa teyyar onminglighan shir yurek, qehriman mujahitlirimiz purset kutup turidu.
emse, tarixning bu halqiliq peytide, milletni umitsizlik bulutliri qaplighan bu is tuteklik weziyette, bu ayrim-ayrim almas danchilirini bir yerge tizip, putun dunyaning kozini qamashturidighan azadliq tajini kim yasaydu?
bu chechilangghu kuchlerni bir nuqtigha yighip, uning atom bombisidek qudritini namayan qilidighan teshkilliguchi qeyerde?
subhash chandra bosning bu dastani — del shu teshkillesh iqtidarining ximiyelik formulasidur. u — azadliqning inJenerliqi, siyasetning sihirlik taktikisidur.
shunga, bu bir hekaye emes. bu — bir oyghinish namisi. bu — bir seperwerlik chaqiriqi. bu — bir herbiy mektep, u bir istrategiyelik qollanma.
etidin bashlap, mening feysbuk sehipemni — yeni mening bu idiye qarargahimni ziyaret qilinglar. qanchilighan aydin buyan kompiyuter aldida mukchiyip olturup men hazirlap chiqqan bu otluq dastanning her bir babini kongul echish uchun emes, belki bir serkerdining jeng pilanini ogengendek ogininglar. her bir herpini yurikinglargha, her bir istrategiyeni analiz idrakinglargha neqish qilinglar!
bu dastanni biz tarix oqush uchun emes, tarix yaritish uchun oquymiz!
hormet bilen: mir kamil kashgheriy
2025-yili 17-awghust