Turkistan Times, 23 Mayıs 2025 - 22 Mayıs 2025’te Çin işgali altındaki Doğu Türkistan’ın başkenti Urumçi’de düzenlenen 2025 Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Ülkeleri Medya İşbirliği Forumu, Pekin yönetiminin Uygur halkına yönelik baskı, asimilasyon ve kültürel yok etme politikalarını uluslararası kamuoyunda aklama çabasının bir parçası olarak değerlendiriliyor. Çinli yetkililer, ŞİÖ üyesi ülkelerden gelen medya temsilcilerini Doğu Türkistan’da “kalkınma ve istikrarın sağlandığı” yönünde bir algıya ikna etmeye çalıştı.
Forumda konuşan Çin Komünist Partisi’nin Doğu Türkistan’daki Parti Sekreteri Ma Xingrui, Batı’yı “yalanlarla Çin’i karalamakla” suçladı. Ma, “Batılı bazı güçler ‘zorla çalıştırma’, ‘soykırım’ gibi temelsiz iddialarla Çin’in iç işlerine müdahale ediyor. Biz gerçekleri anlatmak için bu forum gibi medya iş birliklerine önem veriyoruz,” dedi. Oysa Uygurlar açısından bu sözler, var olan zulmün üzerini örtme girişiminden ibaret.
Çin’in atadığı bölgesel yönetici Erkin Tuniyaz da konuşmasında, Doğu Türkistan’da “açıklık ve yüksek kaliteli kalkınma” yürütüldüğünü savunarak, mevcut baskı ortamını “yeni dönemin başarıları” olarak göstermeye çalıştı. Tuniyaz, sözde terörle mücadele adı altında yürütülen güvenlik uygulamalarının “hukuk çerçevesinde” olduğunu öne sürdü. Bu açıklamalar, 1 milyondan fazla Uygur’un hâlâ kamplarda tutulduğu gerçeğini gizleyemez.
Çin tarafı forum aracılığıyla, ŞİÖ üyesi ülkelerin medya organlarını kendi resmi söylemini benimsemeye teşvik ederken, “Batı'nın dezenformasyonuna karşı birlikte mücadele” çağrısı yaptı. Rusya, Kazakistan ve Özbekistan'dan gelen medya temsilcileri de benzer şekilde “dostane bilgi paylaşımı” ve “gerçek haber” vurgusu yaparak Çin'le uyumlu açıklamalarda bulundu.
ŞİÖ Genel Sekreter Yardımcısı Suhail Khan da yaptığı açıklamada Çin’in ekonomik ve sosyal kalkınmasını överek, Doğu Türkistan’ı "Belt and Road" (Kuşak ve Yol) girişiminin merkezinde yer alan stratejik bir bölge olarak tanımladı. Khan, Çin'in medya iş birliği girişimlerinin diğer ülkelerle karşılıklı anlayışı ve bölgesel düzeni güçlendireceğini iddia etti. Ayrıca Kazakistan, Özbekistan, Tacikistan, Kırgızistan ve Rusya’dan gelen medya temsilcileri, forumun “bölgesel istikrar, güvenlik ve refahı” teşvik ettiğini ileri sürdü. Ancak bu açıklamaların, Doğu Türkistan'da baskı altında yaşayan Uygur halkının gerçeklerini yansıtmadığı insan hakları çevreleri tarafından açıkça belirtiliyor.
Uygur diaspora kuruluşları ise bu forumun, Doğu Türkistan’daki zulmü perdelemek için düzenlenmiş bir propaganda gösterisi olduğunu belirtti. Gerçek gazetecilerin bölgeye girişinin yasak olduğu, bağımsız medya mensuplarının tutuklandığı bir ortamda düzenlenen bu forumun, hakikati değil sansürü yaydığına dikkat çekildi. Uluslararası toplumun bu tür organizasyonların ardındaki politik hesapları görmesi gerektiği vurgulandı.
