Norveç’te düzenlenen Etik Ticaret Konferansı’nda konuşan Doğu Türkistan Türkü Sayragül Sauytbay ülkeleri Pekin ile ilişkilerini yeniden gözden geçirmeye çağırdı.
Sayragül Sautbay, Norveç’in en önde gelen etik ve sürdürülebilir ticaret platformunda Çarşamba günü yaptığı açılış konuşmasında “Norveç hükümeti ve Norveçli işletmeler, Doğu Türkistan’daki soykırıma, insanlığa karşı işlenen suçlara ve zorla çalıştırma yoluyla milyonlarca insanın kitlesel olarak köleleştirilmesine ortak olmalarını önlemek için Çin ile olan bağlarını acilen ve kesin bir şekilde yeniden değerlendirmelidir.” dedi.
Ethical Trade Norway tarafından düzenlenen ve Oslo’daki Dansens Hus’ta “Sürdürülebilirliği Yeniden Büyük Yap!” temasıyla gerçekleştirilen etkinlik, kuruluşun 25. yıldönümünü kutladı ve iş dünyası, emek, hükümet ve sivil toplumdan 300’den fazla katılımcıyı bir araya getirdi.
Sautbay yaptığı açıklamada, “Yaklaşık bir milyon Uygur, Kazak ve diğer Türki çocukların ailelerinden zorla koparılarak Çin devleti tarafından işletilen yatılı okullara ve yetimhanelere yerleştirildiğini ve burada etnik ve dini kimliklerini silmeye yönelik siyasi endoktrinasyona maruz kaldıklarını vurguladı.
Çin’in ‘İşgal Altındaki Doğu Türkistan’daki zulmünün daha geniş bir emperyal stratejinin parçası olduğunu vurgulayan Sauytbay, Kuşak ve Yol Girişimi’nin (BRI) Çin’in küresel hakimiyet kurma kampanyasının merkezi bir aracı olduğunu ve Çin Komünist Partisi’nin kalkınma ve ticaret kisvesi altında otoriter etkisini genişletmesine izin verdiğini belirtti.
Sautbay, “Tam şeffaflık ve etik durum tespiti olmaksızın, Çin ile devam eden siyasi ve ekonomik ilişkilerin Norveç hükümetini ve Norveç şirketlerini Çin devletinin zulmüne ahlaki ve yasal olarak suç ortağı yapma riski taşıdığı konusunda uyardı” dedi.
Ethical Trade Norway ve birkaç Norveç şirketinin Şeffaflık Yasası kapsamında kurumsal hesap verebilirliği güçlendirme çabalarını takdir eden Sautbay, soykırım ve zorla çalıştırma üzerine kurulu sistemlerdeki suç ortaklığını ortadan kaldırmak için çok daha fazlasının yapılması gerektiğini vurguladı.
Sayragül Sautbay yaptığı basın açıklamasında, “Sürgündeki Doğu Türkistan Hükümeti, Norveç’e ve uluslararası topluma, Çin devleti tarafından Doğu Türkistan halkına uygulanan soykırımı ve kitlesel köleleştirmeyi tanıma ve kınama, sorumlulara hedefli yaptırımlar uygulama ve Doğu Türkistan halkının temel özgürlük, haysiyet ve ulusal kendi kaderini tayin hakkını destekleme çağrısını yineliyor.” çağrısında bulundu.
