Ehmetjan Ehet, bir dönem Çin’in Doğu Türkistan'daki toplama kamplarında görev yapmış ve sonrasında gizli tanıklık yapmış bir Uygur sığınmacı, 30 Mayıs 2025’te Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’daki bir hastanede hayatını kaybetti.
Turkistan Times, 13 Temmuz 2025 — Eski bir Çin toplama kampı çalışanı ve gizli tanık olan Ehmetjan Ehet, 30 Mayıs 2025’te Saraybosna’daki bir hastanede şüpheli şekilde hayatını kaybetti. Aradan geçen 41 güne rağmen Çin Büyükelçiliği herhangi bir yanıt vermedi, ceset hâlâ hastane morgunda bekletiliyor.
Ehet’in Çin pasaportunda ismi AI HAITI olarak yer alıyordu. Uygurların pasaport almasının neredeyse imkânsız olduğu Çin'de, Sichuan eyaletinden bu ismi kullanarak pasaport aldığı belirtiliyor. Uygur dilbilimci ve insan hakları savunucusu Abduweli Ayup’a göre, Ehet 2016 ile 2021 yılları arasında Çin’in Doğu Türkistan'daki toplama kamplarında öğretmen ve gözetmen olarak çalıştı.
2023 yılında Türkiye’ye kaçan Ehet, burada da kendisini güvende hissetmedi. Ayup’un verdiği bilgilere göre Ehet, ondan fazla uluslararası medya kuruluşuna gizli tanık olarak röportaj verdi ve hatta Çek Parlamentosu’nda uzaktan tanıklık etti. Yaşadığı tehditler nedeniyle Türkiye’den ayrılarak Avrupa’ya geçmeye karar verdi ve Saraybosna’ya ulaştı.
Ancak burada ani ve belirsiz bir şekilde yaşamını yitirdi. Ölüm nedeni hâlâ açıklığa kavuşmadı. Bu durum, Avrupa'daki Uygur sürgünlerinin güvenliği konusunda ciddi endişelere yol açtı.
Ehet’in cenazesinin defnedilmesi konusunda da engeller var. İnsan hakları kuruluşları cenaze işlemleri için harekete geçse de, yetkililer onun Çin vatandaşı olduğunu öne sürerek defin işlemlerine izin vermiyor. Çin Büyükelçiliği ise konuyla ilgili hiçbir yanıt vermiş değil.
“Bu sadece bir kayıp değil, aynı zamanda bir uyarıdır,” diyor Ayup. “Kaçtıktan sonra bile tehdit peşlerini bırakmıyor.”