Herkes İçin Adalet (Justice For All) Örgütünün Uygurları Kurtarın Kampanyası, Süregiden Soykırımın Ortasında Michelle Bachelet'nin Çin'e Yaptığı Son Ziyareti Kınıyor
28 Ekim 2025
Basın Bülteni
Herkes İçin Adalet (Justice For All) örgütünün Uygurları Kurtarın Kampanyası, eski BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet'nin 13-14 Ekim 2025 tarihlerinde Pekin'e, BM Kadın Birimi ve Çin Halk Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa düzenlenen Kadınlar Konulu Küresel Liderler Toplantısı sırasında yaptığı son ziyareti şiddetle kınamaktadır. Uygurlara ve diğer Türk halklarına karşı devam eden soykırım ve insanlığa karşı suçları gösteren güvenilir kanıtların bulunduğu bir dönemde gerçekleşen bu gezi, hesap verebilirlik yerine göstermelik tavırları önceliklendirme şeklindeki devam eden bir eğilimi ortaya koymuştur.
Bachelet'nin kadınların güçlendirilmesi konulu bir konferansta bulunmasının ironisi ne kadar vurgulansa azdır. Güvenilir raporlar, Uygur kadınlarının zorla kısırlaştırma, cinsel şiddet ve çocukların ailelerinden ayrılması gibi, bizzat Birleşmiş Milletler ve bağımsız insan hakları örgütleri tarafından belgelenen eylemlere maruz kaldığını göstermektedir. Uygur Mahkemesi'nin 2021 tarihli bir raporu, zorla kısırlaştırma oranlarının dünyadaki en yüksek oranlar arasında olduğunu tespit etmiş ve hayatta kalanların tanıklıkları, kamplardaki sistematik tecavüz ve istismarı detaylandırmıştır. Çin'in gözaltı sisteminden sağ kurtulan Uygur bir kadın olan Gülbahar Celilova, "Biz Müslümanlar olarak bedenimizden utanç duymaya ve aşağılanmaya maruz bırakıldık," diye anlatmıştır. Bazı tutuklulara açıklama yapılmaksızın iğneler ve bilinmeyen ilaçlar verilmiş, bu da bazı kadınların adet döngüsünü durdurmuştur. Onun ve diğerlerinin tanıklıkları, bu tür suçları işleyen bir rejim altında "kadın liderliğini" kutlamanın derin iki yüzlülüğünü vurgulamaktadır.
Herkes İçin Adalet (Justice For All) Savunuculuk Direktörü Hena Zuberi, "Uygur kadınları, Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) bu soykırımının en ağır yükünü çekmiştir. Onlar köleleştirme, işkence, cinsiyete dayalı şiddet, organize bir tecavüz sistemi, cinsel kölelik, zorla evlendirme ve kısırlaştırma yaşıyorlar. Çocuklarından, hatta emzikteki bebeklerinden koparılmanın psikolojik işkencesini çekiyorlar; inançsız Komünist Çinlilerle evlenme ya da ebeveynlerinin hapsedilmesi gibi korkunç bir seçimle karşı karşıyalar. Bachelet ve BM Kadın Forumu'nun araştırması gereken şey budur," diyor.
Toplantı sırasında Çinli yetkililer Bachelet'yi "Çin halkının bir dostu" olarak karşılamış ve kendisi, etkinliğin başarısını kamuoyu önünde överken Çin'in çok taraflılık ve "insanlık için ortak bir gelecek" söylemlerini yinelemiştir. Bu görünüm, ÇKP'yi Uygur kadınları ve ailelerine yönelik sistematik baskısı konusunda sorgulamaksızın, Pekin'in şartlarına göre hareket etme isteğini pekiştirmiştir.
Uygurları Kurtarın Kampanyası Ekip Lideri Arslan Hidayat, "Michelle Bachelet, ÇKP'nin ev sahipliği yaptığı bir etkinliğe katılarak, bu fırsatı devam eden insan hakları ihlallerini araştırmak yerine kullanmayıp, bir kez daha içerik yerine sembolizmi seçti," dedi. "Eski bir BM İnsan Hakları Komiseri, Çin'e Uygur halkı için gerçeği ve hesap verebilirliği aramaya gitmeliydi, onların zulmünden sorumlu olan yetkililerle yan yana görünmeye değil."
Bachelet'nin son ziyareti, uzun bir eylemsizlik siciline dayanmaktadır. Yüksek Komiser olarak geçirdiği dört yıllık görev süresi boyunca, ÇKP'nin milyonlarca Uygur'u gözaltına almasını kınayan tek bir bağımsız bildiri yayınlamakta başarısız olmuştur. Vahşeti tek kabul edişi, görev süresinin son saatinde, 31 Ağustos 2022'de, insanlığa karşı suçları doğrulayan ve anlamlı bir liderlik göstermek için çok geç kalınmış, uzun süredir geciken bir raporla gelmiştir.
Uygurları Kurtarın Kampanyası ayrıca BM üye devletlerini ve sivil toplumu, Michelle Bachelet'nin bir sonraki BM Genel Sekreteri adaylığını reddetmeye ve bir sonraki Genel Sekreter'in, Bachelet'nin görev süresi boyunca ciddi şekilde eksik olan sarsılmaz dürüstlük, şeffaflık ve hesap verebilirlik göstermesini talep etmeye çağırmaktadır. Herkes İçin Adalet (Justice For All) Başkanı İmam Abdul Malik Mücahid, "Yıllarca soykırım karşısında sessiz kaldıktan sonra Michelle Bachelet'yi Genel Sekreter adaylığıyla ödüllendirmek, başarısız olduğu kurbanlara bir hakarettir," dedi. "Milyonlarca insan gözaltına alınırken, işkence görürken ve kimliklerinden sıyrılırken Çin'in vahşetine karşı durmayı reddetmesi, onu Birleşmiş Milletler'i yönetmekten men eder."
Herkes İçin Adalet (Justice For All) örgütünün Uygurları Kurtarın Kampanyası, Çin hükümetinin suçlarından hesap sorulmasını sağlama, dünya çapında Uygur haklarını savunma ve küresel kurumların artık adalet yerine sessizliği ödüllendirmemesini temin etme konusundaki kararlılığımızı bir kez daha teyit eder.
