Yeni Analiz, Wuhan Boqi’nin Tedarik Zincirini, Uygur İnsan Hakları Endişelerinin Kalbi Olan Sincan (Doğu Türkistan) Bölgesine Kadar Takip Ediyor

Kaynak: Kharon Brief — “Sincan Araba Koltukları: Uygur Zorla Çalıştırmayı Önleme Yasası & Wuhan Boqi Technology”

Giriş

Kharon tarafından yapılan yeni bir tedarik zinciri araştırması, otomotiv iç döşeme malzemelerinin önemli bir tedarikçisi olan Wuhan Boqi Technology'nin, Uygurların uzun süredir sistematik baskı, toplu işgücü transferleri ve devlet baskısı ile karşı karşıya kaldığı Sincan bölgesinde faaliyet gösteren tedarikçilerle dolaylı bağlantıları olabileceğini ortaya koyuyor.

Uygurlar ve Doğu Türkistan'da adalet savunucuları için bu bulgular, küresel endüstrilerin devlet kontrolündeki çalışma sistemlerine –çoğunlukla farkında olmadan– nasıl dahil olabildiğini vurgulamaktadır.

Kharon raporuna göre, Wuhan Boqi’nin hissedarı olan Wuhan Yudahua Tekstil ve Hazır Giyim Grubu (Wuhan Yudahua Textile and Garment Group), hammaddelerini Sincan’ın pamuk ve tekstil endüstrisine bağlı şirketlerden temin etmektedir. Bu şirketlerden bazıları, Uygur Zorla Çalıştırmayı Önleme Yasası (UFLPA) kapsamında defalarca yüksek riskli olarak işaretlenen sanayi bölgelerinde faaliyet göstermektedir.

UFLPA kapsamında, Sincan ile bağlantılı herhangi bir ürünün, ithalatçılar aksini kanıtlamadıkça zorla çalıştırma içerdiği varsayılır; bu, birçok şirket için karşılanması neredeyse imkansız bir standarttır.

Rapordan Öne Çıkan Temel Bulgular

1. Üst Düzey Kurumsal Bağlantılar Wuhan Boqi'yi Sincan'daki Tedarikçilere Bağlıyor

Kharon’un kurumsal yapı haritalaması, Wuhan Boqi’nin, Sincan'daki üreticilerle tedarik bağlarını sürdüren Wuhan Yudahua ile bağlantılı olduğunu göstermektedir. Bu tedarikçilerin birçoğu, Uygur hakları gruplarının tutarlı bir şekilde zorlayıcı ve özgür çalışma ilkeleriyle bağdaşmaz olarak tanımladığı, devlet destekli "işgücü transferi" programlarına katılmaktadır.

2. Küresel Otomobil Üreticileri Halihazırda Etkilenmiş Olabilir

Wuhan Boqi, Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ve Japonya'daki büyük otomobil üreticilerine koltuk kumaşı ve döşeme malzemeleri gibi iç bileşenler sağlamaktadır.

Eğer Sincan bağlantılı üst düzey tedarik doğrulanırsa, piyasadaki araçların halihazırda Uygur zorla çalıştırma sistemiyle bağlantılı malzemeler içermesi muhtemeldir.

3. UFLPA Kapsamında Önemli Yasal ve Uyum Riskleri

UFLPA, ispat yükünü tamamen ithalatçılara yüklediğinden, Boqi veya ilgili tedarikçilerden ürün alan şirketler ciddi risklerle karşı karşıyadır:

ABD limanlarında kargonun alıkonulması veya el konulması,

Ciddi itibar kaybı,

Tedarik zinciri kesintileri,

Sözleşme ve düzenleyici kurum sonuçları.

4. Karmaşık Tedarik Zincirleri Malzemelerin Gerçek Kökenini Gizliyor

Kharon, çok katmanlı tekstil işlemlerinin –eğirme, boyama, dokuma, bitirme– malzemelerin gerçek kökenini nasıl gizleyebileceğini vurgulamaktadır.

Böyle bir ortamda, Uygur zorla çalıştırma riskleri tedarik zincirleri boyunca tespit edilmeden kolayca ilerleyebilir.

Bu Durum Uygur ve Doğu Türkistan Savunuculuğu İçin Neden Önemli?

Bu araştırmayı Uygur haklarına odaklanan bir platformda öne çıkarmak sadece uygun değil, aynı zamanda stratejik olarak da hayati önem taşımaktadır.

1. Uygur sömürüsüne bağlı sistematik ekonomik ağları ifşa eder

Sorun sadece Doğu Türkistan sınırları içinde değildir; küresel ticaret sistemlerine gömülmüştür. Günlük malların zorla çalıştırılan Uygur emeğine dayanabileceğini göstermek, sorunu küresel bir sorumluluğa dönüştürür.

2. Çok uluslu şirketlere harekete geçmeleri için baskı yapar

Güvenilir soruşturmalar gerçek şirketleri yüksek riskli bölgelere bağladığında, savunuculuk güç kazanır; bu da otomobil üreticilerini şeffaflığa, denetimlere ve etik tedarike yönlendirir.

3. Zorla çalıştırma yasalarının uygulanmasını güçlendirir

Bu tür vakalar, UFLPA'nın sıkı bir şekilde uygulanması ve daha titiz kurumsal durum tespiti (due diligence) gerekliliğini pekiştirir.

4. Kamuoyunun Uygur meselesinin günlük hayatlarına nasıl ulaştığını anlamasına yardımcı olur

Tüketiciler nadiren araba koltuklarının Uygur zorla çalıştırma sistemini içerebileceğini düşünürler. Noktaları birleştirmek, krizin görmezden gelinmesini imkansız hale getirir.

Yayın İçin Önerilen Vurgular

Önce Uygur Hakları: Hükümet tarafından tanımlanan coğrafyayı değil, Uygur işçileri merkeze almak, sorunun sınırlar değil, temelde insanlarla ilgili olduğunu netleştirir.

Küresel Endüstri Farkındalığı: Otomobil üreticileri sadece doğrudan tedarikçilerini değil, tedarik zincirlerinin daha derin katmanlarını da incelemelidir.

Yasal Hesap Verebilirlik: UFLPA kapsamında şirketler sadece niyetin olmadığını değil, zorla çalıştırmanın olmadığını kanıtlamak zorundadır.

Sonuç

Kharon soruşturması kritik bir gerçeğin altını çiziyor:

Uygur zorla çalıştırma sistemi sadece bölgesel bir insan hakları vahşeti değil, küresel bir tedarik zinciri sorunudur.

Wuhan Boqi’nin Sincan’daki tedarikçilerle potansiyel bağlantıları, riskin otomotiv üretimi gibi endüstrilere ne kadar derinlemesine nüfuz edebileceğini ortaya koymaktadır.

Doğu Türkistan'daki Uygurlar için adalet ve onura odaklanan savunucular için, bu tür bulguları duyurmak esastır:

Bu durum küresel suç ortaklığını ifşa eder,

yasal yaptırımı güçlendirir,

ve Uygur işçilerin yaşadığı gerçekliği tartışmanın merkezinde tutar.