Cenevre [İsviçre], 30 Kasım (ANI Haber Ajansı): Cenevre'deki Birleşmiş Milletler (BM) Azınlık Sorunları Forumu'nda, Uygur Demokrasi ve İnsan Hakları Merkezi Başkanı Dolkun İsa, Çin temsilcisinin kendisini engelleme ve susturma girişimlerine rağmen etkileyici bir konuşma yaparak, Çin'in Uygur halkına yönelik sistematik baskılarını ifşa etti.
Çin temsilcisi araya girerek: "Daha önce söylediklerimi vurgulamalıyım. Bu platformu kullanmaya çalışan bu sivil toplum kuruluşu, Çin'in toprak bütünlüğünü ve egemenliğini ihlal etmektedir" diyerek engellemeye çalıştı. Ancak, oturum başkanı Dolkun İsa'nın sözlerine devam etmesine izin verdi; bu durum, diplomatik temkinliliğin hakim olduğu BM platformunda nadir görülen açık bir direniş fırsatı oldu.
Dolkun İsa, dünya temsilcileri önünde yaptığı konuşmada, Uygur diasporasının ana vatanlarında sistematik olarak yok edilen kültür ve sivil alanları yurt dışında nasıl yeniden inşa ettiğini vurguladı. İsa, "Dünyanın dört bir yanındaki Uygur toplulukları dil okulları, sanat etkinlikleri, demokratik örgütlenme ve sivil kuruluşlar aracılığıyla kültürümüzü yeniden canlandırdı. Yaşadığımız toplumları zenginleştirirken kendi mirasımızı da koruyoruz" dedi.
Çin hükümetinin devam eden zulmünü kınayan Dolkun İsa, Çin'i "Uygurları kendi topraklarında azınlık haline getirmeye çalışmakla", toplu gözaltılar, kültürel yıkım ve siyasi baskı yoluyla soykırım uygulamakla suçladı.
Ünlü Uygur aydınlarından Profesör İlham Tohti, Dr. Gülşen Abbas ve diğerlerinin hapsedilmesine değinen İsa: "Bu şahsiyetler, başka yerlerde olsa katkılarından dolayı alkışlanacakken, uzun süreli hapis cezalarını çekmektedirler" ifadelerini kullandı.
Dolkun İsa'nın tanıklığı ayrıca Doğu Türkistan'da dil ve eğitim haklarının tahrip edildiğine, özellikle okullarda Uygurca eğitimin kaldırıldığına dikkat çekti. İsa, "Bu, hafızanın, tarihin ve kimliğin devamlılığını baltalamaktadır" diyerek vurguladı ve BM üyesi ülkeleri kültür ve dil özgürlüğünü korumaya ve "temsil edilmeyen seslerin korku, ayrımcılık ve siyasi baskı olmaksızın katkıda bulunmasını" sağlamaya çağırdı.
Dolkun İsa'nın konuşması sırasında Çin temsilcisinin onu durdurmaya çalışmasıyla yaşanan bu çatışma, Çin'in insan hakları siciline yönelik uluslararası incelemeler etrafındaki derin sürtüşmeyi gözler önüne serdi.
