ئەنگىلىيە ئېنېرگىيە قانۇن لايىھىسى تالاش-تارتىشقا دۇچ كەلدى: مەجبۇرىي ئەمگەك شىركەتلىرىنىڭ ھۆكۈمەت مەبلىغىنى قوبۇل قىلىشى چەكلىنىشى كېرەك
«مۇھاپىزەتچى گېزىتى» نىڭ 23-مارتتىكى خەۋىرىگە قارىغاندا، ئەنگىلىيە پارلامېنتى تالاش-تارتىش قوزغىغان ئېنېرگىيە قانۇن لايىھىسى توغرىسىدا قىزغىن مۇنازىرە ئېلىپ بېرىۋېتىپتۇ. بۇ قانۇن لايىھىسى مەجبۇرىي ئەمگەك بىلەن شۇغۇللىنىدىغان شىركەتلەرنىڭ ئەنگلىيەنىڭ ئېنېرگىيە بىلەن تەمىنلەش زەنجىرىدىن پايدا ئېلىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىشنى مەقسەت قىلغان بەلگىلىمىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. لېكىن، بۇ ھەپتە بۇ بەلگىلىمە ئاغدۇرۇلۇش خەۋىپىگە دۇچ كەلدى، بۇ يوشۇرۇن ھەرىكەت جەمئىيەتنىڭ ھەرقايسى ساھەلىرىدە، بولۇپمۇ خىتاينىڭ شەرقىي تۈركىستاندا ئۇيغۇرلارغا قاراتقان مەجبۇرىي ئەمگىكىگە مۇناسىۋەتلىك كۈچلۈك ئەندىشىلەرنى قوزغىدى.
ئىشچىلار پارتىيىسىنىڭ پارلامېنت ئەزاسى ئالېكىس سوبېل (Alex Sobel) بۇ ماددىنىڭ ئاغدۇرۇلۇشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن تۈزىتىش كىرگۈزۈپ، مۇستەقىل قۇللۇققا قارشى تۇرۇش كومىسسارىنىڭ تەمىنلەش زەنجىرىدە مەجبۇرىي ئەمگەككە ئائىت دەلىل-ئىسپاتلارنىڭ بار-يوقلۇقىنى تەكشۈرۈش ھوقۇقى بېرىشىنى تەۋسىيە قىلدى. بۇ تۈزىتىش كىرگۈزۈش لايىھىسى ئاۋام پالاتاسى تەرىپىدىن 127 گە قارشى 177 بېلەت بىلەن ماقۇللانغان بولۇپ، كونسېرۋاتىپلار پارتىيىسىنىڭ ئەزاسى ۋە كىشىلىك ھوقۇق ئادۋوكاتى خېلېنا كېننىدى (Helena Kennedy) نىڭ قوللىشىغا ئېرىشكەن. ھالبۇكى، ئەنگىلىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقى بۇ ھەرىكەتتىن ئېھتىياتچان بولۇپ، خىتاي بىلەن بولغان ئىقتىسادىي ۋە دىپلوماتىك مۇناسىۋەتنىڭ تەسىرگە ئۇچرىشىدىن ئەنسىرەيدۇ.
يېقىنقى يىللاردىن بۇيان، خىتاي ئىشلەپچىقارغان قۇياش ئېنېرگىيىسى باتارېيەسىنىڭ ئۇيغۇرلارنىڭ مەجبۇرىي ئەمگەك كۈچىگە چېتىشلىق ئىكەنلىكى توغرىسىدىكى ئەيىبلەشلەر كەڭ تارقالدى، خىتاي دائىرىلىرى بولسا بۇنى رەت قىلدى. گەرچە ئەنگىلىيە ھۆكۈمىتى تەمىنلەش زەنجىرىدىكى مەجبۇرىي ئەمگەككە قارشى تۇرۇش ئۈچۈن قانۇنىي ھوقۇق بەرگەنلىكىنى تەكىتلىگەن بولسىمۇ، ئەمما قۇللۇققا قارشى تۇرۇش كومىسسارى ئېلىئېنور لىيونس (Eleanor Lyons) ئەنگلىيەنىڭ بۇ مەسىلىدىكى رەھبەرلىك قاتلىمىنىڭ كۆرۈنەرلىك ئارقىدا قالغانلىقىنى، قايتا ھاسىل بولىدىغان ئېنېرگىيە ساھەسىدىكى مەجبۇرىي ئەمگەكنى ھەل قىلىش ئۈچۈن تېخىمۇ كۈچلۈك تەدبىرلەرنىڭ لازىملىقىنى ئېيتتى.
ئامېرىكا ھۆكۈمىتى خىتايدىكى مەجبۇرىيەت ئەمگىكىگە قارشى تۇرۇشتا قاتتىق پوزىتسىيە تۇتتى. 2022-يىلى 6-ئايدا، ئىككى پارتىيەنىڭ قوللىشىغا ئېرىشكەن «ئۇيغۇر مەجبۇرىي ئەمگىكىنىڭ ئالدىنى ئېلىش قانۇنى» (UFLPA) رەسمىي كۈچكە ئىگە بولدى. بۇ قانۇنغا ئاساسەن، ئامېرىكا تاموژنا ۋە چېگرا باشقۇرۇش ئىدارىسى قۇياش ئېنېرگىيىسى باتارېيەسى ۋە پەمىدۇر ئىشلەپچىقىرىشنى ئاساس قىلغان بىر قىسىم خىتاي شىركەتلىرىگە جازا يۈرگۈزۈپ، ئۇيغۇر مەجبۇرىي ئەمگەك كۈچى ئارقىلىق ئىشلەپچىقىرىلغان مەھسۇلاتلارنىڭ ئامېرىكا بازىرىغا كىرىشىنىڭ ئالدىنى ئالدى.
رامىزاندىمۇ مەجبۇرىي ئەمگەك داۋاملاشماقتا
بۇنىڭدىن باشقا، «ئەركىن ئاسىيا رادىئوسى» نىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا، رامىزاندا خىتاينىڭ شەرقىي تۈركىستاندىكى مەجبۇرىي ئەمگىكى داۋاملاشماقتا. ئۇيغۇر مۇسۇلمانلىرىنىڭ رامىزاندا ئىسلام تەلىماتىغا ئاساسەن روزا تۇتۇشى ۋە ئىبادەت قىلىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن، خىتاي دائىرىلىرى ئۇلارنى ھەر خىل ئەمگەكلەرنى قىلىشقا مەجبۇرلايدۇ. ئىجتىمائىي ئالاقە سۇپىلىرىدا تارقىتىلغان سىنلاردا ئۇيغۇرلارنىڭ رامىزاندا ئېتىزدا ئىشلەش ۋە تازىلاش خىزمىتىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان كەڭ كۆلەمدە ئىشلەشكە مەجبۇرلانغانلىقى كۆرسىتىلدى. دويىنغا يوللانغان سىنلاردا كۆرسىتىلىشىچە، رامىزاننىڭ ئىككىنچى كۈنى خوتەن ئاھالىلىرى تېرىلغۇ يەرلەردە ئىشلەشكە مەجبۇرلانغان. رامىزاننىڭ يەتتىنچى كۈنى ئېلان قىلىنغان باشقا سىنئالغۇ كۆرۈنۈشىدە بارلىق ئۇيغۇر ئاھالىلەرنىڭ كوللىكتىپ تازىلاش ۋەزىپىسىنى ئورۇنداش تەلەپ قىلىنغانلىقى كۆرسىتىلگەن. ئونسۇ ناھىيە بازارلىق ھۆكۈمەتنىڭ بىر ئاھالىلەر كومىتېتى خادىمى، نۆۋەتتە، يەنى رامىزان باشلانغاندىن بۇيان ئاھالىلەرنىڭ كوللېكتىپ ھالدا تازىلىق ئەمگىكىگە سېلىنىۋاتقانلىقى ۋە ئەمگەك داۋامىدا ئاھالىلەر ئۆزلىرىنىڭ قورۇ ۋە مەھەللىرىنى تازىلاۋاتقانلىقىنى ئاشكارىلىغان.
دىلشات سۇلتان
2025-يىلى 24-مارت
